Jeden z najwybitniejszych rezyserow filmowych (i teatralnych) swiata, takze znakomity aktor. Urodzil sie w Paryzu. W wieku trzech lat wraz z rodzicami przeprowadzil sie do Krakowa, a nastepnie do Warszawy. Wybuch wojny, ucieczka z getta zydowskiego, wywoz rodzicow do obozu koncentracyjnego a w konsekwencji smierc matki daja Polankiemu trudna szkole zycia. Po wojnie otrzymal pierwsza prace w radiu, a nastepnie w Teatrze Mlodego Widza. Aktorskim debiutem Polanskiego byl epizod w nowelowym filmie Trzy opowiesci, w noweli Konrada Naleckiego Jacek.

W 1954 roku Roman Polanski rozpoczal studia na Wydziale Rezyserii Panstwowej Wyzszej Szkoly Filmowej w Lodzi, gdzie od razu dostrzezono jego talent. W latach studenckich nakrecil swietne etiudy, np. Morderstwo i Rozbijemy zabawe. Najwieksza slawe zdobyli jednak Dwaj ludzie z szafa, ktory przyniosl Polanskiemu pierwsze miedzynarodowe laury, m.in. w Brukseli, San Francisco i Amsterdamie. Podczas studiow Polanski zagral epizodyczne role m.in. w Pokoleniu i Kanale Andrzeja Wajdy, a po opuszczeniu murow uczelni – w Zezowatym szczesciu Andrzeja Munka, w filmie Janusza Morgensterna Do widzenia do jutra w Niewinnych czarodziejach Wajdy i kilku innych filmach.

Pierwszy pelnometrazowy film Polanskiego, Noz w wodzie (1961), byl nominowany do Oscara w kategorii „najlepszy film zagraniczny”. Zle przyjecie tego znakomitego, nowatorskiego dziela przez wladze PRL zmusilo rezysera do wyemigrowania z kraju. Rok 1961 byl dla Polanskiego wazny nie tylko ze wzgledu na premiere i perturbacje zwiazane z Nozem w wodzie. Wowczas nakrecil takze dwa wazne filmy krotkometrazowe, z ktorych Gruby i chudy byl jego zagranicznym debiutem, a Ssaki powstaly w warunkach pierwszej prywatnej produkcji w PRL. Nakrecony w USA sataniczny horror Rosemary’s Baby (1968) wedlug powiesci Iry Levina przyniosl Oscara aktorce Ruth Gordon za najlepsza zenska role , a Polanskiemu – nominacje do Oscara za scenariusz adaptowany. 

Innemu slynnemu filmowi Polanskiego – czarnemu kryminalowi Chinatown (1974) – Robert Towne zawdziecza Oscara za najlepszy scenariusz oryginalny. Film ten uzyskal ponadto nominacje do Oscara w dziesieciu kategoriach, w tym dla najlepszego filmu roku i za rezyserie, ktora wczesniej wyrozniono Zlotym Globem.

Trzema Oscarami: za zdjecia, scenografie i kostiumy wyrozniono romantyczny obraz Tess (1980), ktoremu przyznano takze Zlote Globy dla najlepszego filmu zagranicznego i dla Nastassji Kinski jako najlepszej aktorki. We Francji Tess uhonorowano Cezarami dla najlepszego filmu francuskiego za rezyserie i zdjecia. Za Matnie Roman Polanski otrzymal w 1966 roku Zlotego Niedzwiedzia na festiwalu w Berlinie w 1966 roku, za Wstret – rok wczesniej Srebrnego Niedzwiedzia i Nagrode FIPRESCI na tymze festiwalu.

Oprocz juz wymienionych, Roman Polanski wyrezyserowal m.in. takie pelnometrazowe filmy kinowe jak Nieustraszeni zabojcy wampirow, Tragedia Makbeta, Lokator, Piraci, Frantic, Gorzkie gody i Dziewiate wrota. W kilku wlasnych filmach, np. w Nieustraszonych zabojcach wampirow, w Chinatown i Lokatorze, wystapil jako aktor. Grywal takze w filmach innych rezyserow; w Polsce ogladalismy go jako sledczego w Czystej formalnosci Giuseppe Tornatore.

Kariere rezysera teatralnego Polanski rozpoczal od opery. W 1974 roku wystawil Lulu Albana Berga, zas w dwa lata pozniej – Rigoletta Giuseppe Verdiego. W 1997 roku wyrezyserowal w wiedenskim Raimund Theater musicalowa wersje Nieustraszonych zabojcow wampirow – Tanz Der Wampire – Das Musical. Przedstawienie dwa lata nie schodzilo z afisza. 

Jednakze najwiekszym sukcesem Polanskiego w tej dziedzinie jest trzykrotna inscenizacja Amadeusza Petera Schaffera. W kazdej rezyser gral role tytulowa, a pierwsza miala miejsce w Teatrze Na Woli w Warszawie, gdzie w roli Salieriego partnerowal mu Tadeusz Lomnicki.

Na planie filmu “Zemsta” zjawil sie po ukonczeniu swego najnowszego filmu – nagrodzonego Zlota Palma na festiwalu w Cannes Pianisty, ekranizacji okupacyjnych wspomnien kompozytora i pianisty, Wladyslawa Szpilmana. 



Roman Polanski posiada Dyplom Honorowego Obywatela Miasta Lodzi. Jest Doktorem Honoris Causa tamtejszej Panstwowej Wyzszej Szkoly Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej. W roku 1989 na polskim rynku wydawniczym ukazala sie jego autobiografia p.t. Roman.